علم النفس یکی از مفاهیم بنیادین در روان شناسی به شمار می آید تا آنجا که برخی از اندیشمندان این دو را مترادف دانسته اند و اظهار داشته اند که روان شناسی همان علم النفس و علم النفس به معنی روان شناسی است. جالب توجه است که اولین کتاب روانشناسی در ایران توسط دکتر علی اکبر سیاسی به نام علم النفس تدوین یافت که مفاهیم روان شناسی را مورد بحث قرار داده است. شناخت نفس از یک سو به مبانی فلسفی نیازمند بوده و از سوی دیگر نیازمند اصول علمی و مبانی دینی و اسلامی است.

هدف اساسی تدوین این اثر آشنایی با مفاهیم انسان شناسی و علم النفس از دیدگاه روان شناختی و اسلام )با تاکید بر دیدگاه دانشمندان اسلامی است.(

این کتاب مشتمل بر هشت فصل می باشد که بر اساس سرفصل تصویب شده از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی تنظیم گردیده و به منظور تدریس درس علم النفس از دیدگاه دانشمندان اسلامی در دوره کارشناسی و کارشناسی ارشد، روانشناسی بالینی و دکترای روانشناسی، همچنین تدریس درس روانشناسی از دیدگاه اسلامی دوره کارشناسی مشاوره تدوین شده است.

مباحث اساسی این اثر عبارتند از:

- انسان از دیدگاه قرآن

- انسان از دیدگاه فلاسفه اسلامی

- علم النفس از دیدگاه دانشمندان اسلامی (کندی، فارابی، ابن سینا، غزالی،...)

- مفهوم عقل از دیدگاه قرآن

- مفهوم نفس از دیدگاه قرآن

- مفاهیم روانشناختی در نظریات فلاسفه اسلامی (هوش، شخصیت، رشد، بهداشت روانی،...)