این کتاب به روند اجمالی تاریخ و علم تاریخ در اسلام پرداخته و نشان داده است که تاریخ در سیر تکاملی خود مانند دیگر علوم به مرحله ای رسید که فلسفه و علم تاریخ پدید آمد، مقوله ای که عبرت های تاریخ و دانستنی های آن در کیفیت زندگی بشر و نیز در شکل گیری حیات انسانی تاثیر به سزایی دارد. از این رو، قرآن کریم به تاریخچه امت های صالح و ناصالح و به مجاهد ت های انبیا و دیگران و چگونگی زندگی برخی از طاغوت ها و گردنکشان روزگار که با فساد خود و تباهی دیگران، کاروان بشری را از پیشرفت و تعالی به معنای جامع و کامل آن بازداشته اند، پرداخته است.