در طول تمدن بشری در کلام بزرگان متفاوتی از سقراط گرفته تا بزرگمهر و بودا و سرانجام در کتب آسمانی اسلام، سخن از خودشناسی بسیار رفته است و آن را کلید و رمز رستگاری و خداشناسی دانسته‌اند. در سده بیستم که روان‌شناسی از فلسفه جدا شد و در زمره علوم تجربی در آمد و تاکنون که سده بیست‌ویکم آغاز، شده است، خودشناسی در دایره موضوع‌های مربوط به این دانش شناخته شده است، به ویژه اینکه یکی از شعبه‌های مهم این رشته به روان‌شناسی مشاوره، موضوع خودشناسی را در قلمرو خاص خود محسوب داشته است.